We leven in een wereld die vaak voelt alsof er altijd “aan” knopjes openstaan: geluiden, schermen, afspraken, verwachtingen. Voor wie snel overprikkeld raakt, kan dit overweldigend zijn. Overprikkeling betekent dat er méér prikkels binnenkomen dan je kunt verwerken, waardoor je hoofd en lichaam in de overdrive raken. Het kan zich uiten in vermoeidheid, prikkelbaarheid, concentratieproblemen of zelfs fysieke klachten.
Gelukkig zijn er manieren om beter om te gaan met die stroom van prikkels. Hieronder deel ik praktische tips die je direct kunt toepassen in je dagelijks leven.
1. Luister naar je lichaam
Je lichaam geeft vaak eerder signalen dan je hoofd wil toegeven. Misschien merk je gespannen schouders, hoofdpijn of een kort lontje. Dat zijn belangrijke alarmsignalen. Door hier sneller naar te luisteren, kun je eerder ingrijpen en voorkomen dat je helemaal “overloopt”.
Tip: Houd een prikkeldagboekje bij waarin je noteert welke situaties je energie kosten en welke juist opladen. Zo leer je patronen herkennen.
2. Creëer rustmomenten in je dag
Veel mensen plannen hun dag helemaal vol, maar juist als je gevoelig bent voor prikkels heb je ruimte nodig om te herstellen. Dat hoeft niet meteen een uur meditatie te zijn, kleine momenten maken al verschil.
Ideeën:
Zet drie keer per dag een timer om even vijf minuten niets te doen. Sluit je ogen en haal een paar keer diep adem. Maak een korte wandeling zonder telefoon.
3. Beperk externe prikkels
We hebben niet alles in de hand, maar wél meer dan we vaak denken. Kleine aanpassingen kunnen al een groot verschil maken.
Geluid: gebruik oordopjes of een noise cancelling koptelefoon. Beeldschermen: stel schermtijdlimieten in en gebruik filters tegen fel licht. Omgeving: zorg voor een rustige hoek in huis waar je je kunt terugtrekken.
4. Bouw aan je energiebalans
Overprikkeling ontstaat sneller als je energiereserves al laag zijn. Goed voor jezelf zorgen is daarom essentieel.
Zorg voor voldoende slaap en een vast ritme. Eet regelmatig en voedzaam. Wissel inspanning af met ontspanning.
5. Communiceer je grenzen
Dit is vaak het lastigste, maar ook het meest waardevolle. Mensen om je heen weten niet altijd wat je nodig hebt, tenzij je het zegt. Door open te zijn over je grenzen, voorkom je misverstanden en overbelasting.
Voorbeelden:
“Ik heb even een pauze nodig.” “Laten we dit gesprek later voortzetten.” “Ik kom nu niet, maar een andere keer graag.”
6. Zoek rustgevende activiteiten
Niet alleen stilte helpt, ook creatieve of rustige activiteiten kunnen helpen om prikkels te verwerken. Denk aan tekenen, lezen, puzzelen, tuinieren of schrijven. Het gaat erom dat je een uitlaatklep vindt die bij jóu past.
7. Wees mild voor jezelf
Misschien baal je soms dat je sneller overprikkeld bent dan anderen. Maar overprikkeling zegt niets over je kracht of waarde, het betekent dat je zenuwstelsel gevoeliger reageert. En juist dát kan ook een kracht zijn: je merkt details op, bent vaak creatief en betrokken.
Gun jezelf de ruimte om hiermee te leren omgaan, zonder oordeel.
Overprikkeling helemaal voorkomen is niet altijd mogelijk, maar je kunt er wel beter mee leren omgaan. Zie het als een kompas: hoe beter je de signalen herkent, hoe sneller je de weg terugvindt naar rust en balans.
Misschien herken je veel van deze tips of heb je er zelf al manieren voor gevonden. Welke kleine stap kun jij vandaag zetten om meer rust te creëren?
Reactie plaatsen
Reacties