Vroeger kon je dat toch allemaal?
“Vroeger deed je het gewoon.” Die opmerking hoor ik vaak. En eerlijk is eerlijk: vroeger deed ik het ook gewoon. Studeren, werken, zorgen, sporten, afspraken, sociale contacten… Ik ging maar door. Alsof er een knop in me zat die zei: niet zeuren, gewoon doorgaan.
Maar wat niemand zag, was de prijs die ik ervoor betaalde. Ik was vaak ziek, kreeg ontstekingen, was extreem moe en had het gevoel dat mijn lichaam me steeds in de steek liet. Mijn lijf gaf signalen, maar ik luisterde er niet naar. Rust nemen voelde als falen. Ik dacht dat dit was wat er van me verwacht werd.
Mijn late diagnose
Pas toen ik op latere leeftijd de diagnose autisme kreeg, begon ik te begrijpen waarom dat “gewoon doorgaan” voor mij zoveel zwaarder was. Mijn brein en lichaam werken anders. Prikkels komen harder binnen, en herstellen kost mij meer tijd. Dat is niet zwak, dat ís gewoon wie ik ben.
Mijn lijf leren kennen
Sindsdien ben ik mijn lijf veel beter gaan leren voelen. Ik herken nu de eerste signalen van overprikkeling:
-
spanning in mijn schouders en nek
-
sneller geïrriteerd zijn
-
mijn gedachten niet meer kunnen ordenen
-
plotselinge vermoeidheid
Waar ik vroeger doorliep totdat ik instortte, neem ik deze signalen nu serieus.
Signaleringsplan en thermometer
Samen met mijn autismecoach maakte ik een signaleringsplan, gebaseerd op de methode 7 stappen naar meer rust en minder stress bij autisme van Marja Boxhoorn.
Daarin staat hoe overprikkeling er bij mij uitziet, wat de signalen zijn en welke stappen ik kan nemen.
Ik gebruik daarbij een thermometer voor het overzicht:
-
Groen – ik voel me rustig en in balans, alles gaat soepel.
-
Geel – ik merk dat spanning langzaam oploopt, tijd om bewust rust te nemen.
-
Oranje – spanning loopt verder op, ik moet vertragen en pauzes nemen.
-
Rood – mijn grens is bereikt, ik moet echt terugschakelen en herstellen.
- Blauw – ik bevries, kan niets meer zelfstandig en heb sturing en duidelijke opdrachten nodig.
Door deze kleuren visueel te maken, kan ik mijn energie en prikkels beter monitoren. Het helpt ook mijn omgeving te begrijpen wanneer ik rust of begeleiding nodig heb.
Door dit visueel te maken, kan ik beter bijsturen. En ook mijn omgeving begrijpt nu sneller wat ik nodig heb.
De 7 stappen van rust
De methode van Marja Boxhoorn helpt mij daarbij. De zeven stappen zijn:
-
Stresssignalen leren herkennen.
-
Weten wat de oorzaken van stress zijn.
-
Structuur aanbrengen in je dag.
-
Een goede balans vinden tussen inspanning en ontspanning.
-
Beter omgaan met prikkels.
-
Leren communiceren over stress, grenzen en hulp.
-
Terugval voorkomen door patronen te herkennen.
Voor mij voelt dit als een praktisch handvat. Niet alleen snappen wáárom iets gebeurt, maar ook weten wat ik kan doen.
Praktische tips die mij helpen
-
Luister naar je lijf: merk op waar spanning zit, welke gedachten of gevoelens omhoog komen.
-
Gebruik een thermometer: kleurcodes helpen je op tijd bij te sturen.
-
Plan rustmomenten: zelfs korte pauzes werken als een reset.
-
Structuur: een vast ritme geeft houvast en voorkomt dat prikkels opstapelen.
-
Communicatie: durf aan te geven dat je pauze nodig hebt of dat iets te veel is.
-
Reflectie: schrijf op wat je voelt en wat goed helpt. Zo herken je patronen sneller.
Een nieuw pad
Vandaag kies ik niet meer automatisch voor “gewoon doorgaan”. Ik kies voor rust, balans en luisteren naar mijn eigen kompas. Dat betekent soms nee zeggen, vaker pauzeren en zachter zijn voor mezelf.
Natuurlijk ga ik nog wel eens over mijn grens heen. Juist op de momenten dat ik me goed voel, wil ik vaak méér doen dan eigenlijk verstandig is. Dan lijkt het alsof ik alles weer aankan. Maar ik leer steeds beter om ook dán bij mezelf in te tunen en bewust te voelen: hoe gaat het écht met mij?
En weet je wat? Ik ben er nog steeds. Maar nu dichter bij mezelf.
Een vraag voor jou
Herken jij dit ook? Hoe tune jij in bij jezelf en je grenzen? Ik ben benieuwd naar jouw ervaringen.
Reactie plaatsen
Reacties