Mama is vaak moe... ik weet nu waarom

Lange tijd wist ik niet waarom ik zo snel overprikkeld raakte, of waarom ik soms reageerde op een manier die ik zelf niet begreep. Ik voelde vooral dat wat voor anderen vanzelf leek te gaan, mij juist energie kostte. Tot ik ontdekte waar het vandaan kwam: autisme.

Toen ik mijn diagnose kreeg, was mijn dochter 14. Zij had haar diagnose al wat langer, dus veel dingen herkende ze. In onze gesprekken merkte ik dat openheid werkte. Door te delen hoe het voor mij voelde, ontstond er meer begrip en minder spanning.

Maar ik weet dat dit niet in elk gezin vanzelf gaat. Veel moeders vragen zich af:
Hoe vertel ik dit aan mijn kind? Hoe leg ik uit dat ik niet zomaar moe ben, maar dat mijn hoofd soms te vol raakt?

Waarom openheid helpt

Voor kinderen kan het verwarrend zijn als hun ouder vaak moe, gespannen of prikkelbaar is, zonder dat ze weten waarom. Ze vullen de leegte dan zelf in met gedachten als: “Heb ik iets fout gedaan?” of “Mama is vast boos op mij.”

Door open te zijn over je autisme geef je je kind de kans om te begrijpen wat er écht speelt. Dat zorgt niet alleen voor rust, maar ook voor verbinding. Het laat zien dat gevoelens benoemd mogen worden, bij jou én bij je kind.

Hoe vertel je je kind over je autisme?

Het gesprek aangaan hoeft niet ingewikkeld te zijn. Hieronder een paar ideeën die ik vaak als richtlijn meegeef aan moeders:

1. Begin bij het herkenbare.
   Vertel over situaties die je kind kent: “Weet je nog dat ik soms moe ben na een drukke dag? Dat komt omdat mijn hoofd dan te vol zit met prikkels.”

2. Gebruik eenvoudige woorden.
   Leg uit wat autisme voor jou betekent, zonder medische termen. Bijvoorbeeld:
   “Mijn hersenen werken een beetje anders. Daardoor merk ik meer dingen tegelijk, en word ik soms sneller moe.”

3. Laat ruimte voor vragen.
   Kinderen willen vaak weten: “Is het erfelijk?” of “Gaat het over?” Geef eerlijke, rustige antwoorden.
   Je kunt zeggen: “Het hoort bij wie ik ben. Het is niet iets om beter van te worden, maar ik leer er steeds beter mee omgaan.”

4. Gebruik voorbeelden uit hun wereld.
   Misschien raakt je kind ook snel overprikkeld of heeft het moeite met veranderingen. Dat kan helpen om herkenning te creëren.

5. Sluit af met iets positiefs.
   Vertel dat autisme niet alleen moeilijkheden brengt, maar ook sterke kanten. Bijvoorbeeld: “Ik zie snel details, ben eerlijk en creatief. Dat hoort ook bij mijn autisme.”

Een mooie werkvorm: het Inzichtsspel van Marja Boxhoorn

Om dit soort gesprekken op een veilige en speelse manier te voeren, zal ik het Inzichtsspel kunnen inzetten binnen het gezin. Het spel is ontwikkeld door Marja Boxhoorn.
Het spel helpt om als gezin te praten over stress, prikkels en rust, zonder dat het zwaar wordt.

Het doel is om inzicht te krijgen in wat stress veroorzaakt, wat energie kost en wat juist helpt om tot rust te komen. Door de vragen en opdrachten ga je met elkaar in gesprek, vaak met een glimlach, maar ook met waardevolle inzichten.

Het spel maakt zichtbaar dat iedereen anders reageert, en dat dat oké is.
Voor gezinnen waarin autisme speelt, kan het echt een deur openen naar meer begrip en verbondenheid.

Rust en verbinding beginnen met begrip

Als moeder met autisme leer ik nog elke dag hoe belangrijk het is om mild te zijn, voor mezelf én voor mijn omgeving.
Door mijn autisme te begrijpen en er open over te zijn, is er meer ruimte gekomen voor rust en echte verbinding in huis. Misschien herken jij dit ook. En misschien is nu het moment om dat gesprek aan te gaan op jouw manier, in jouw tempo.